Το Τμήμα Ψυχολογίας της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών (ΣΚΕ) του Πανεπιστημίου Κρήτης, ιδρύθηκε το 1984 και λειτούργησε για πρώτη φορά το χειμερινό εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 1987-88 στο Ρέθυμνο. Είναι το παλαιότερο Τμήμα Ψυχολογίας στην Ελλάδα και για την ίδρυση του συνέβαλε ιδιαίτερα με τις ενέργειές της η αείμνηστος ψυχολόγος Μαρία Χουρδάκη, η οποία καταγόταν από το Ρέθυμνο και διετέλεσε επίτιμος πρόεδρος του Τμήματος μέχρι τον θάνατό της (2010).
Πρωταρχικός στόχος του Τμήματος είναι η παροχή στους φοιτητές του μιας υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης με τη διασύνδεση της διδασκαλίας τόσο με βασικές και σύγχρονες θεωρητικές προσεγγίσεις, όσο και με την έρευνα. Για το σκοπό αυτό το Τμήμα διαμόρφωσε ένα πολυεπίπεδο πρόγραμμα σπουδών καλύπτοντας τα κυριότερα επιμέρους πεδία της ψυχολογικής επιστήμης με εισαγωγικά μαθήματα, ενώ μέσω των σεμιναρίων και εργαστηρίων που προσφέρει δίνει τη δυνατότητα στους φοιτητές να αναπτύξουν μια σειρά δεξιότητες καθώς και κριτική σκέψη. Για την καλύτερη σύνδεση της εκπαιδευτικής και ερευνητικής του λειτουργίας το Τμήμα προχώρησε στη θεσμοθέτηση 5 Εργαστηρίων (Εργαστήριο Πειραματικής Ψυχολογίας, Εργαστήριο Νευροεπιστημών της Συμπεριφοράς, Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Ψυχολογίας, Εργαστήριο Ψυχολογίας των Εξαρτήσεων, και Εργαστήριο Νευροψυχολογίας).
Μέσω όλων των παραπάνω οι φοιτητές αποκομίζουν θεωρητικές γνώσεις και άλλες δεξιότητες και επιπλέον αποκτούν μια σύντομη εμπειρία πρακτικής άσκησης (200 ώρες). Με την ολοκλήρωση των σπουδών τους δυνητικά είναι έτοιμοι για να προχωρήσουν σε μεταπτυχιακές σπουδές ή άλλες επιλογές σταδιοδρομίας.